İngilizce Mütercim ve Tercümanlık
Dersin Ayrıntıları
KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ
İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi
İngilizce Mütercim ve Tercümanlık Programı
Ders Bolognaları
İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi
İngilizce Mütercim ve Tercümanlık Programı
Ders Bolognaları
| Ders Kodu | Ders Adı | Yıl | Dönem | Yarıyıl | T+U+L | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 04541202 | Dilbilimine Giriş II | 2 | Bahar | 4 | 3+0+0 | 5 | 5 |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Düzeyi | Lisans (TYYÇ: 6. Düzey / QF-EHEA: 1. Düzey / EQF-LLL: 6. Düzey) |
| Dersin Dili | İngilizce |
| Yöntem ve Teknikler | Anlatma, sunum, ödev, soru-cevap, önceden hazırlık |
| Dersin Veriliş Şekli | Yüz Yüze |
| Ön Koşullar | Yok |
| Dersin Koordinatörü | - |
| Dersi Veren(ler) | Prof. Dr. Mehmet ÇELİK |
| Yardımcı(lar) | - |
Dersin Öğretim Eleman(lar)ı
| Adı Soyadı | Oda No. | E-Posta Adresi | Dahili | Görüşme Saatleri |
|---|---|---|---|---|
| Prof. Dr. Mehmet ÇELİK | C BLOK-CZ25 | [email protected] | 3536 | Salı 16:30-18:30 |
Dersin İçeriği
Dilin özellikleri, dil bilgisi, dilbiliminin mahiyeti, dalları, dilbilim çalışmalarına yaklaşımlar ve ekoller incelenir. Seslerin özellikleri, seslerin fiziki temelleri, IPA sembolleri ve İngilizce için önemi, anlam değiştiren sesler ile değiştirmeyen sesler arasındaki farklar, ünlü ve ünsüz sesler, iki ve üç makamlı sesler ve telaffuz öğretimi üzerinde durulur. Daha sonra tonlama ve vurgulama, İngilizce iletişimi için önemi, yapı bilgisinde kelime parçaları, kökler ve ekler, yapım ve çekim ekleri tespit ederek ilk defa karşılaşılan kelimelerin anlamını sökme becerisi geliştirilir. Söz diziminde ise anlama ve anlatma kapasiteleri arasındaki fark, dilin hangi ölçüye göre tasvir edilmesi gerektiği, kelime, ifade, cümlelerin nasıl oluştuğu, kelimeleri öbekleme kuralları, söz dizimi teorileri derinlemesine tetkik edilir. Anlam biliminde ise iki temel konu ifade ve cümle anlamları vardır. Anlamın mahiyeti, anlam çeşitleri, anlam teorileri ve kelime öğretim yöntemleri sırasıyla verilir.
Dersin Amacı
Dilin ne olduğu, mahiyeti, dilbilimin ne olduğu, dilbilimine göre dili oluşturan ses, sesletim, IPA sembollerini, kelime yapısını, cümle yapısını ve kelime, ifade ve cümle temelinde anlamın nasıl oluştuğu hususunda bilgi ve yaklaşım yöntemi kazandırmaktır.
Dersin Alan Öğretimini Sağlamaya Yönelik Katkısı
| Temel Meslek Dersleri | X |
| Uzmanlık / Alan Dersleri | X |
| Destek Dersleri | |
| Aktarılabilir Beceri Dersleri | |
| Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri |
Dersin Öğrenim Kazanımlarının Program Kazanımları ile Olan İlişkileri
| İlişki Düzeyleri | ||||
| En Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | En Yüksek |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| # | Program Yeterlilikleri | Düzey |
|---|---|---|
| P1 | Kaynak dilden hedef dile amaca uygun yazılı veya sözlü çeviriler yapar. | 4 |
| P2 | Çeşitli kültürler, kültürel farklılıklar ve çevirinin bütünleştirici doğası hakkında edindiği mesleki bilgileri yaptığı çeviri uygulamalarında kullanır. | 4 |
| P4 | Çeviride kullanacağı kaynak ve hedef dillerin kullanım kurallarına hakimdir. | 5 |
| P5 | Çeviri eleştirisi için analitik düşünme becerisini ve gerekli kuramsal bilgiyi uygulamalarında kullanır. | 5 |
Dersin Öğrenim Kazanımları
| Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir: | |||
|---|---|---|---|
| No | Öğrenme Çıktıları | Prog. Yet. İlişkisi | Ölçme Yöntemi ** |
| Ö1 | Amaca uygun çeviri uygulamaları için özgün metin veya konuşmaları anlar. | P.1.2 | 3 |
| Ö2 | Özgün bir metnin ya da konuşmanın metin içi analizini yapar. | P.1.4 | 3 |
| Ö3 | Çeşitli kültürler, kültürel farklılıklar ve çevirinin bütünleştirici doğası hakkında farkındalığa sahiptir. | P.2.2 | 3 |
| Ö4 | Çeviri amaçlı metin okumalarında metnin kültürel ögelerini analiz eder. | P.2.4 | 3 |
| Ö5 | Çevirisini yaptığı bir metni ya da çevrilmiş bir metni kültürel unsurları ve uygunluğu bakımından değerlendirir. | P.2.5 | 3 |
| Ö6 | Hem kaynak hem de hedef dilin kullanım kuralları konusunda bilgi sahibidir. | P.4.1 | 3 |
| Ö7 | Hedef dilde taslak bir metin hazırlar. | P.4.3 | 3 |
| Ö8 | Hedef dilde amaca uygun bir metin oluşturur. | P.4.6 | 3 |
| Ö9 | Çeviri eleştirisi kuramları ve uygulamaları hakkında bilgi sahibidir. | P.5.1 | 3 |
| Ö10 | Bir çeviri eleştirisi metni yazar. | P.5.6 | 3 |
| ** Yazılı Sınav: 1, Sözlü Sınav: 2, Ev Ödevi: 3, Lab./Sınav: 4, Seminer/Sunum: 5, Dönem Ödevi: 6, Uygulama: 7 | |||
Dersin Haftalık İçeriği
| Hafta | Konu |
|---|---|
| 1 | Tanışma, dersin tanıtımı, öğrencilerden beklenecek ders davranışları, ölçme yöntemi, ödevlerin nasıl yapılacağı, derste kullanılacak kaynak ve kitapların tanıtımı, yazılı ve elektronik veri tabanlarının tanıtımı yapılır. Dilin geniş açılı incelenmesinin önemi, birinci ve ikinci dilin öğrenilmesindeki evrelerin dil anlayışına katkısı, kültürün dilin içinde mündemiç olduğu, tercüme öncesinde dilin kullanıldığı ortam özelliklerinin bilinmesinin önemi, dilbilimsel iletişimin iletişimin merkezinde olduğu konuları işlenir. |
| 2 | Dilbilgisi kavramı ile dil kullanımının arasındaki farklar, Edimbilimin tanımı ve mahiyeti, ek, kelime ve cümle düşmelerinin gerekçeleri ve tercümeye yansıması, sıfır çeviri ve azaltma çevirisinin uygulaması, açıklama yönteminin hangi durumlarda kullanılacağı, dünya bilgisinin çeviride kullanımı, metin formatının hedef dile aktarımı, edimbilimsel beklentilerin ne olduğu, kültürel konuşma kurallarının iletişimsel çeviri yoluyla aktarımı, deyimsel ve dolaylı anlatımın çeviride kullanımı, ve anılan hususları Metin (Edimbilisel) Çeviri yaklaşımı ışığında değerlendirilmesi. |
| 3 | İngilizcedeki farklı sosyal katmanlardaki kullanım farkları, şivelerin çevirisinde takip edilecek yol, konuşmadaki yaş farkının tercümeye yansıtılması, cinsiyeti belli etmeyen İngilizce metinlerin çevirisi, konuşmada üslup birleşmesi ve ayrışması, dynamic çeviriye duyulan ihtiyaç ve benzeri hususların Çeviride Kültürel Yaklaşım çerçevesinde incelenmesi. |
| 4 | Üslubun mahiyeti ve önemi, resmi üslup, gayrı resmi üslup, sokak ağzı, samimi tavır, çeviri yöntemleri, çevrilebilirlik meselesi, yerel – sınıf – etnik özelliklere dayalı yazı ve söylemin çevirisi, dil karıştırma olgusu, ara dilin oluşumu, evcilleştirme yönteminin şive farklarına uyarlanması, Çeviride Kültürel Yaklaşım çerçevesinde incelenmesi. |
| 5 | TARİHSEL DİLBİLİMİ Dilde değişme, dil değişmesine karşı tutumlar, dilin kaynağı ve ortaya çıkışı, kelime kökeni anlama yöntemleri, dil aileleri, dil akrabalığı, İngilizcenin tarihi, Eski-Orta-Yeni Dönem İngilizceleri, yapısal ve dilbilgisel değişim, ses değişmeleri, donuk ekler, dilbilimsel çeviri için sunduğu fırsatlar. |
| 6 | PSİKODİLBİLİM I Konuşmayı anlama ve konuşmanın üretilmesi süreç ve safhaları, dil hataları ve bunun zihnin nasıl çalıştığına dair ne gibi bilgiyi verdiği, zihnin çalışma tarzı, sesletimin zihinde nasıl yer aldığı, ses sınıflaması, sözcüklerin sınıflaması, dilin nasıl kazanıldığı, öğrenildiği, tasnif edildiği, depolandığı, üretildiği ve unutulduğu hususları, anlama stratejilerinin çeviriye katkı ve yardımı. |
| 7 | PSİKODİLBİLİM II Çeviri temelde iki safhadan oluşur: alma ve üretme. Alma şunları ihtiva eder: seslerin algılanması, kelime seçimi, dilbilgisel çözüm, cümle anlamı keşfi, ortama göre amacın tespiti, cümle anlamının dışında başka gönderme olup olmadığının belirlenmesi. Bu sıranın tersi ise, çeviri üretimi için geçerlidir. Örnekler uygulanır zihnin ardıl çeviri de nasıl karşılık verdiğini görmek için. |
| 8 | BEYİN DİLBİLİMİ I Beynin işlevleri, yapısı, dil işlevlerinin hangi bölgelerde kesifleştiği, afazya çeşitleri, Broca ve Wernicke'in keşfettiği dil işlev kısımları, çocuk ve gençlerde beyin yetersizliklerinin nasıl üstesinden gelindiği hususları. |
| 9 | BEYİN DİLBİLİMİ II Beyni oluşturan ek küçük yapı taşları nöronlar, nöronların en küçük bilgi kurusu olarak incelenmesi, afazya, afazya vakalarından ortaya çıkan bilgi, beyin ile yapılan deneyler, beynin sakatlanma durumunda yeniden öğrenmeyi öğrenmesi, konuşmanın beyin bilimsel açıdan tetkiki. |
| 10 | BİRİNCİ DİL EDİNİMİ I Birinci dil edinimin mahiyeti, erken ve geç dönem dil becerilerinin edinimi, dinleme dönemi, agulama dönemi, tek sözcük, iki sözcük ve çoklu sözcük dönemleri, dilbilgisi kurallarının 3 yaşında gelişimi |
| 11 | BİRİNCİ DİL EDİNİMİ II Kritik Yaş Hipotezi, birinci dil edinimi, yarı-konuşanların bulunduğu vaka incelemeleri, öğrenme mekanizmalarını izah etmeye çalışan kuramlar, davranışçılık, doğacılık, zihinsel faaliyet, sosyalleşme, Dil Öğrenme Aygıtı, dil becerilerinin olgunlaşması |
| 12 | İKİNCİ DİL ÖĞRENİMİ I Öğrenme-edinme ikilemi, sınıf içi ve sınıf dışı ikinci dil öğrenme, erken yaşta öğrenme, delikanlılık dönemimde ve yetişkinlikte öğrenme, ikinci dilde ara dönem, öğrenme hataları, birinci dilin ikinci dile etkisi, çift dillilik ve beyin |
| 13 | İKİNCİ DİL ÖĞRENİMİ II İkinci dil öğreniminde ideal yaş ve süre, ilave dillerin öğreniminde Kritik Yaş Hipotezi, kelime yapısı itibari ile öğrenci gelişimi, dilbilgisi ve telaffuzdaki gelişimin sınırları, ikinci dil öğrenme kuramları, davranışçılık, Evrensel Dil bilgisi (Doğacılık), Bağlantısalcılık, Sosyolojik Gelişim ve dil kaybının nasıl oluşturğu. |
| 14 | GÖZDEN GEÇİRME Geniş açılı dilbilimi hususlarını tahkik ettikten sonra, konular arası bağlantılar kurulur ve bütüncül bir yaklaşıma ulaşılır. Sadece dilbilimsel açıdan değil, iletişim kuramı bakımından da. Konuların çeviri yaklaşımları ve kuramları açısından değerlendirilmesi yapılır. |
Ders Kitabı veya Malzemesi
| Kaynaklar | Çelik, M (2007) Linguistics for Students of English I. Ankara: EDM. |
| Finegan, E. & Besnier, N. (1989) Language: its structure and use. San Diego: Harcourt Brace. | |
| Halliday, M.A.K. (2003) On language and linguistics. London: Continuum. | |
| Lyons, J. (1981) Language and linguistics: an introduction. Cambridge: CUP. |
Değerlendirme Yöntemi ve Geçme Kriterleri
| Yarıyıl Çalışmaları | Sayısı | Katkı (%) |
|---|---|---|
| Derse Özgü Staj (Varsa) | - | - |
| Ödev | - | - |
| Sunum | - | - |
| Projeler | - | - |
| Ara Sınavlar | 1 | 40 (%) |
| Yarıyıl Sonu Sınavı | 1 | 60 (%) |
| Toplam | 100 (%) | |
AKTS / Çalışma Yükü Tablosu
| Etkinlik | Sayı | Süre | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Hafta Sayısı ve Saati | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, Kütüphane, Pekiştirme) | 0 | 0 | 0 |
| Ara Sınav | 0 | 0 | 0 |
| Kısa Sınav | 0 | 0 | 0 |
| Ödev | 0 | 0 | 0 |
| Uygulama | 0 | 0 | 0 |
| Laboratuvar | 0 | 0 | 0 |
| Proje | 0 | 0 | 0 |
| Atölye | 0 | 0 | 0 |
| Sunum/Seminer Hazırlama | 0 | 0 | 0 |
| Alan Çalışması | 0 | 0 | 0 |
| Dönem Sonu Sınavı | 0 | 0 | 0 |
| Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Toplam İş Yükü: | 42 | ||
| Toplam Yük / 30 | 1,40 | ||
| Dersin AKTS Kredisi: | 1 | ||
Ders - Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| İlişki Düzeyleri | ||||
| En Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | En Yüksek |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| # | Öğrenme Çıktıları | P1 | P2 | P4 | P5 |
|---|---|---|---|---|---|
| Ö1 | Amaca uygun çeviri uygulamaları için özgün metin veya konuşmaları anlar. | - | - | 5 | 5 |
| Ö2 | Özgün bir metnin ya da konuşmanın metin içi analizini yapar. | 4 | 4 | - | - |
| Ö3 | Çeşitli kültürler, kültürel farklılıklar ve çevirinin bütünleştirici doğası hakkında farkındalığa sahiptir. | - | - | 5 | - |
| Ö4 | Çeviri amaçlı metin okumalarında metnin kültürel ögelerini analiz eder. | 4 | 4 | - | - |
| Ö5 | Çevirisini yaptığı bir metni ya da çevrilmiş bir metni kültürel unsurları ve uygunluğu bakımından değerlendirir. | - | 4 | - | - |
| Ö6 | Hem kaynak hem de hedef dilin kullanım kuralları konusunda bilgi sahibidir. | - | - | 5 | 5 |
| Ö7 | Hedef dilde taslak bir metin hazırlar. | - | - | - | - |
| Ö8 | Hedef dilde amaca uygun bir metin oluşturur. | - | - | - | - |
| Ö9 | Çeviri eleştirisi kuramları ve uygulamaları hakkında bilgi sahibidir. | - | - | - | - |
| Ö10 | Bir çeviri eleştirisi metni yazar. | - | - | - | - |