İngilizce Mütercim ve Tercümanlık
Dersin Ayrıntıları

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ
İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi
İngilizce Mütercim ve Tercümanlık Programı
Ders Bolognaları
İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi
İngilizce Mütercim ve Tercümanlık Programı
Ders Bolognaları

| Ders Kodu | Ders Adı | Yıl | Dönem | Yarıyıl | T+U+L | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 04511107 | Çeviriye Giriş | 1 | Güz | 1 | 3+0+0 | 7 | 7 |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Düzeyi | Lisans (TYYÇ: 6. Düzey / QF-EHEA: 1. Düzey / EQF-LLL: 6. Düzey) |
| Dersin Dili | İngilizce |
| Yöntem ve Teknikler | - |
| Dersin Veriliş Şekli | Yüz Yüze |
| Ön Koşullar | - |
| Dersin Koordinatörü | - |
| Dersi Veren(ler) | Dr. Öğr. Üyesi Öznur YANAR TORBALI |
| Yardımcı(lar) | - |
Dersin Öğretim Eleman(lar)ı
| Adı Soyadı | Oda No. | E-Posta Adresi | Dahili | Görüşme Saatleri |
|---|---|---|---|---|
| Dr. Öğr. Üyesi Öznur YANAR TORBALI | C- | [email protected] |
Dersin İçeriği
Çeviribilim tarihi, çeviriye yaklaşımlar, displinlerarası bir bilim dalı olarak Çeviribilim, Batıda ve Türkiye'de çeviribilim uygulamaları ve eğitimi, kavramlar ve güncel meseleler dersin anahatlarının oluşturur.
Dersin Amacı
Guncel metinler yoluyla ana dil ve kaynak dil arasindaki yapisal ve kültürel ayrimlarin farkindaligini sağlayarak öğrencileri tümce ve paragraf düzeyinde ceviri etkinliğine hazirlamak
Dersin Alan Öğretimini Sağlamaya Yönelik Katkısı
| Temel Meslek Dersleri | X |
| Uzmanlık / Alan Dersleri | X |
| Destek Dersleri | |
| Aktarılabilir Beceri Dersleri | |
| Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri |
Dersin Öğrenim Kazanımlarının Program Kazanımları ile Olan İlişkileri
| İlişki Düzeyleri | ||||
| En Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | En Yüksek |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| # | Program Yeterlilikleri | Düzey |
|---|---|---|
| P7 | Çeviri sektörünün ve iş alanlarının bilgisi ile çevirmenlik meslek ahlakını içselleştirir. | 5 |
| P8 | Çevirinin tarihsel gelişimi hakkında arka plan bilgisi geliştirir. | 5 |
Dersin Öğrenim Kazanımları
| Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir: | |||
|---|---|---|---|
| No | Öğrenme Çıktıları | Prog. Yet. İlişkisi | Ölçme Yöntemi ** |
| Ö1 | Çeviri kuramları hakkında bilgi sahibidir. | P.1.1 | 1 |
| Ö2 | Amaca uygun çeviri uygulamaları için terminolojik, bağlamsal ve kültürel araştırmaları içeren süreç öncesi basamakları uygular. | P.1.3 | 1 |
| Ö3 | Çeviri tarihsel gelişiminden, ortaya çıkan çeviri okul ve uygulamalarından haberdardır. | P.8.1 | 1 |
| Ö4 | Çevirinin geçmişten günümüze geçirdiği gelişim evrelerini ve çeşitli uygulamaları tanımlar. | P.8.2 | 1 |
| ** Yazılı Sınav: 1, Sözlü Sınav: 2, Ev Ödevi: 3, Lab./Sınav: 4, Seminer/Sunum: 5, Dönem Ödevi: 6, Uygulama: 7 | |||
Dersin Haftalık İçeriği
| Hafta | Konu |
|---|---|
| 1 | Tanışma, dersin tanıtımı, öğrencilerden beklenecek ders davranışları, ölçme yöntemi, derste kullanılacak kaynak ve kitapların tanıtımı, yazılı ve elektronik veri tabanlarının tanıtımı yapılır. Çeviri eyleminin gerekçeleri, meslek olarak çeviri ve çeviribilim ile çeviri eylemini bağlantısı anlatılır. |
| 2 | Çeviri Çalışmalarına Genel Bakış: Çeviri nedir?, Tarihsel arka plan: Çeviri tarihindeki önemli dönüm noktaları (Kısa Özet), Çeviri Türleri: dillerarası, dil içi ve göstergelerarası çeviri, Küreselleşen dünyada çevirinin önemi, Grup tartışması: "Günümüz toplumunda çevirinin rolü" |
| 3 | Çeviride anahtar kavramlar: Eşdeğerlik, sadakat, birebir ve serbest çeviri, Çeviride önemli tarihsel dönüm noktaları, Çevirinin tanımlanması: Metin, Kaynak Dil (SL), Hedef Dil (TL), Tartışma: Çeşitli çeviri türlerine örnekler (edebiyat, sözleşmeler). Çeviri alıştırması: Kısa bir haber çevirisi, zorlukların tartışılması |
| 4 | Erken Dönem Çeviri Kuramlarına Genel Bakış: Erken dönem çeviri kuramları modern uygulamaları nasıl etkiliyor?, Grup çalışması: Kısa bir metin çevirisi, Dilbilimsel yaklaşımlar ve temel terimler: Yapısalcılık ve Post-yapısalcılık, Sözdizimi, Anlambilim ve Edimbilimin Rolü, Farklı dilbilimsel düzeylerde eşdeğerlik: Sözcüksel, sözdizimsel, metinsel ve pragmatik eşdeğerlik, Grup analizi: Bir metnin çevirisindeki dilbilimsel zorlukların belirlenmesi (örneğin, kelime oyunları, belirsizlik), Atölye Çalışması: Dilsel doğruluğu korumaya odaklanarak bir pasaj çevirisi |
| 5 | Modern Kuramlara Genel Bakış: Vaka çalışması (Farklı kuramların uygulanmasına odaklanarak edebi bir çeviri ile teknik bir çevirinin karşılaştırılması), Grup tartışması: Farklı kuramsal yaklaşımlar belirli çeviri zorluklarına nasıl uygulanır (örneğin, şiir vs. teknik belgeler)? |
| 6 | Çeviri ve Kültür: Kültürel farklılıklar çeviriyi nasıl etkiler, Kültürel bağlamda "çevrilemezlik" kavramı (örn. deyimler, atasözleri), Kültüre özgü terimleri ele alma stratejileri (örn. yerlileştirme ve yabancılaştırma), Kültürel olarak yüklü metinlerin (örn. masallar, reklam sloganları) çevirileri ve kullanılan stratejilerin tartışılması, Çeviri çalışması: Deyimsel ifadeler ve atasözlerinin çevirisi ve yapılan çeviri seçimlerinin açıklanması ve gerekçelendirilmesi |
| 7 | Edebiyat Çevirisi: Biçim ve anlamın dengelenmesi, Şiir çevirisinin zorlukları: Ölçü, uyak, ses ve anlam, Düzyazı çevirisi: Edebi üslubu ve sesi korumak, Atölye Çalışması: Biçimsel unsurlara odaklanarak kısa bir şiir ve düzyazı pasajı çevirin, Akran değerlendirmesi: Öğrenciler, edebi unsurların ne kadar iyi korunduğuna odaklanarak birbirlerinin çevirilerini eleştirirler |
| 8 | Ara Sınav |
| 9 | Görsel-İşitsel Çeviri: Altyazı, Dublaj ve Seslendirme, Belirli zorluklar: Senkronizasyon, zaman kısıtlamaları ve kültürel adaptasyon, Görsel-işitsel çeviride yerelleştirmenin rolü, Grup projesi: Kısa bir film klibinin altyazısının yapılması veya bir sahne için dublaj senaryosu oluşturulması, Tartışma: Görsel-işitsel çevirinin strateji ve uygulama açısından metin çevirisinden farkı nedir? |
| 10 | Hukuki Çevirinin Özellikleri: Kesinlik, resmiyet ve hukuki terminolojinin önemi, Teknik Çeviri: Kılavuzların, patentlerin ve diğer teknik belgelerin çevirisinde doğruluk ve netlik, Uzmanlık Çevirisinde Etik: Gizlilik, doğruluk ve sorumluluk, Vaka çalışması: Belirli çeviri zorlukları için hukuki ve teknik metinleri analiz etme, Atölye: Yasal bir sözleşmenin veya teknik bir belgenin çevirisi ve terminoloji doğruluğunun öneminin tartışılması |
| 11 | Çevirilerin Değerlendirilmesi: Kaliteyi değerlendirmek için kriterler, standartlar, Çevirmenin Sesi, Ünlü çevirilerin analizi: Güçlü ve zayıf yönler, Eleştiri oturumu: Ünlü bir metnin farklı çevirilerinin karşılaştırılması ve farklı çevirmenlerin belirli zorluklarla nasıl başa çıktıklarının tartışılması, Grup tartışması: Çeviride etik hususlar (örneğin, sansür, uyarlama) |
| 12 | Çeviri Teknolojisi ve Araçları: Bilgisayar Destekli Çeviri (CAT) araçlarına giriş, Makine Çevirisi (MT) ve İnsan Çevirisi: Güçlü yönler ve sınırlamalar, Çeviri Belleği ve Terminoloji Yönetiminin modern çeviri pratiğindeki rolü, Atölye Çalışması: Temel CAT araçlarına giriş (örn. SDL Trados, MemoQ, Google Translate API), Çeviri alıştırması: Teknik bir metni çevirmek için CAT araçlarını kullanma ve sonuçları insan çevirisi ile karşılaştırma |
| 13 | Çeviri Kariyerlerini Keşfetme: Serbest, şirket içi ve çeviri bürolarıyla çalışma, Sertifikasyon ve Akreditasyon: Ulusal ve uluslararası çeviri kuruluşları, Profesyonel Ağlar ve Kaynaklar: Çevirmen olarak nasıl kariyer yapılır Çeviri alanında kariyer yapmaya başlamak için deneyimlerini ve ipuçlarını paylaşan profesyonel bir çevirmeni dinlemek Atölye: Çeviri portföyü oluşturma ve serbest çevirmen olarak kendini piyasaya hazırlama |
| 14 | Atölye çalışması: Yaratıcı metinlerin çevirisine yönelik farklı CAT araçlarının çıktılarının analiz edilmesi ve öğrenilen yaklaşımlar doğrultusunda temel değerlendirme yazıları oluşturulması |
| 15 | Final Değerlendirmesi: Kurs boyunca öğrenilen temel kavramların, teorilerin ve pratik becerilerin özeti Açık Tartışma ve Soru-Cevap Oturumu |
| 16 | Final Sınavı |
Ders Kitabı veya Malzemesi
| Kaynaklar | AB Mevzuatı Çeviri Rehberi ve Ekler Kitapçığı |
| Aksoy, N. B. (2002). Geçmişten Günümüze Yazın Çevirisi. Ankara: İmge Kitabevi. | |
| Boztaş, İsmail (2012) Hukuk Çevirisi. Ankara: Pelikan Yayınları. | |
| Catford, J. A. (1967) Linguistic Theory of Translation. London: Oxford University Press. | |
| Çakır, Abdülkadir (2006) Teaching translation – Çeviri Öğretimi. Konya: Nüve Yayıncılık. | |
| Demez, Neslihan (2009) Çeviribilim: Bir Giriş. İstanbul: Bayrak. | |
| Eren, Cüneyt (2000) Modern Tercüme Metotlarına Giriş. Erzurum. EKEV yayınları. | |
| Gül, Atik (2011) Sözlü Çeviri Yöntem ve Teknikleri. İstanbul: Sinemis. | |
| Mossop, Brian (2014) Revising and editing for translation. New York: Routledge. | |
| Patrie, Carol (2009) Simultaneous Interpreting from English. Dawn Sign Press. | |
| Rakova, Zuzana (2016) Çeviri Kuramları. Ankara: Çevirmenin Yayını. (Çev. Yusuf Polat) | |
| Stolze, Radegundiz (2014) Çeviri Kuramları (Çev. Emra Durukan). İstanbul: Değişim Yayınları. |
Değerlendirme Yöntemi ve Geçme Kriterleri
| Yarıyıl Çalışmaları | Sayısı | Katkı (%) |
|---|---|---|
| Derse Özgü Staj (Varsa) | - | - |
| Ödev | - | - |
| Sunum | - | - |
| Projeler | - | - |
| Ara Sınavlar | 1 | 40 (%) |
| Yarıyıl Sonu Sınavı | 1 | 60 (%) |
| Toplam | 100 (%) | |
AKTS / Çalışma Yükü Tablosu
| Etkinlik | Sayı | Süre | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Hafta Sayısı ve Saati | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, Kütüphane, Pekiştirme) | 14 | 7 | 98 |
| Ara Sınav | 1 | 20 | 20 |
| Kısa Sınav | 0 | 0 | 0 |
| Ödev | 0 | 0 | 0 |
| Uygulama | 14 | 3 | 42 |
| Laboratuvar | 0 | 0 | 0 |
| Proje | 0 | 0 | 0 |
| Atölye | 0 | 0 | 0 |
| Sunum/Seminer Hazırlama | 0 | 0 | 0 |
| Alan Çalışması | 0 | 0 | 0 |
| Dönem Sonu Sınavı | 1 | 20 | 20 |
| Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Toplam İş Yükü: | 222 | ||
| Toplam Yük / 30 | 7,40 | ||
| Dersin AKTS Kredisi: | 7 | ||
Ders - Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| İlişki Düzeyleri | ||||
| En Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | En Yüksek |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| # | Öğrenme Çıktıları | P1 | P8 |
|---|---|---|---|
| Ö1 | Çeviri kuramları hakkında bilgi sahibidir. | 5 | - |
| Ö2 | Amaca uygun çeviri uygulamaları için terminolojik, bağlamsal ve kültürel araştırmaları içeren süreç öncesi basamakları uygular. | 5 | - |
| Ö3 | Çeviri tarihsel gelişiminden, ortaya çıkan çeviri okul ve uygulamalarından haberdardır. | - | 4 |
| Ö4 | Çevirinin geçmişten günümüze geçirdiği gelişim evrelerini ve çeşitli uygulamaları tanımlar. | - | 4 |
