Sosyal Hizmet Tezli Yüksek Lisans

Dersin Ayrıntıları

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ
Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Sosyal Hizmet Tezli Yüksek Lisans Programı
Ders Bolognaları

Ders Kodu	Ders Adı	Yıl	Dönem	Yarıyıl	T+U+L	Kredi	AKTS
83811111	Çocuk ve Aile Refahı	1	Güz	1	3+0+0	7	7

Dersin Türü	Seçmeli
Dersin Düzeyi	-
Dersin Dili	Türkçe
Yöntem ve Teknikler	Düz anlatım Sınıf içi tartışma Sunum yapma
Dersin Veriliş Şekli	Yüz Yüze
Ön Koşullar	Yoktur.
Dersin Koordinatörü	Doç. Dr. Demet AKARÇAY ULUTAŞ
Dersi Veren(ler)	Prof. Dr. Kamil ALPTEKİN
Yardımcı(lar)	-

Dersin İçeriği

Programın kapsamında, aile sistemini bir bütün olarak ele alarak çeşitli önemli konuları içermektedir. Bu konular arasında aile tanımı, aile türleri, ailenin işlevleri, tarihsel süreç, aile içi iletişim, sağlıklı ve sağlıksız aile özellikleri, ailede yaşanan sorunlar, aile içi şiddet, çocukların evde bakım hizmetleri, evlat edinme, koruyucu aile, aile kuramları, aile danışma kuramları, hukuki düzenlemeler ve planlı değişim basamağında ailelerle sosyal hizmet bulunmaktadır. Ayrıca, aile olarak bir sistem içinde, fonksiyonel ve disfonksiyonel özellikler, aile yaşam döngüsü, ailede iletişim, roller ve normlar gibi temel unsurlar üzerinde durulmaktadır. Çocuk refahı alanında ise çağdaş çocukluk anlayışı, çocuk hakları, çocuk koruma sistemi ve ilkeleri, çocuğun ve ailenin değerlendirilmesi, etik ilkeler, risk altındaki çocuklar, güncel konular ve sorunlar, çocuk ihmal ve istismarı gibi önemli konular ele alınarak çocuk ve ailelere yönelik sosyal hizmet uygulamaları irdelenmektedir.

Dersin Amacı

Programın amacı, aile ve çocuk refahı alanındaki kuramsal ve uygulama odaklı konuları ele alarak, aile sistemini inceleyip iletişim, etkileşim, roller gibi dinamiklere odaklanmak; çocukluk anlayışını, çocuğun korunması, iyi olma hali gibi konuları politik, toplumsal, kültürel ve ekonomik bağlamlarıyla birlikte tartışmaktır. Ayrıca, aile içi iletişim ve diğer nedenlerden kaynaklanan sorunları yaşayan ailelere yönelik planlı müdahale basamakları çerçevesinde sosyal hizmet uygulamalarını gerçekleştirerek ailelerin işlevselliğini ve sağlıklarını kazanmalarına, güçlenmelerine ve sorun çözme becerilerini geliştirmelerine destek olmaktır.

Programın amacı, aile ve çocuk refahı alanındaki kuramsal ve uygulama odaklı konuları ele alarak, aile sistemini inceleyip iletişim, etkileşim, roller gibi dinamiklere odaklanmak; çocukluk anlayışını, çocuğun korunması, iyi olma hali gibi konuları politik, toplumsal, kültürel ve ekonomik bağlamlarıyla birlikte tartışmaktır. Ayrıca, aile içi iletişim ve diğer nedenlerden kaynaklanan sorunları yaşayan ailelere yönelik planlı müdahale basamakları çerçevesinde sosyal hizmet uygulamalarını gerçekleştirerek ailelerin işlevselliğini ve sağlıklarını kazanmalarına, güçlenmelerine ve sorun çözme becerilerini geliştirmelerine destek olmaktır.

Dersin Alan Öğretimini Sağlamaya Yönelik Katkısı

Temel Meslek Dersleri	X
Uzmanlık / Alan Dersleri
Destek Dersleri
Aktarılabilir Beceri Dersleri
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri	X

Dersin Öğrenim Kazanımlarının Program Kazanımları ile Olan İlişkileri

İlişki Düzeyleri
En Düşük	Düşük	Orta	Yüksek	En Yüksek
1	2	3	4	5

#	Program Yeterlilikleri	Düzey
P1	Çağdaş sosyal hizmet kuramlarını uygulamaya aktarma	3
P2	Nicel, nitel ve karma yönteme dayalı sosyal hizmet araştırması yapma	1
P3	Etik yükümlülüklere göre davranma ve karmaşık etik konuları yönetme	3
P4	Profesyonel kimlik geliştirme ve buna uygun davranma	4
P5	Kurum ortamlarında sorumluluk yüklenme	1
P6	Baskı karşıtı uygulamayı benimseme	1
P7	İnsan hakları ile sosyal ve ekonomik adaleti savunma ve geliştirme	1
P8	Bireyler, aileler, gruplar, örgütler, topluluklar ve topluma yönelik ileri genelci sosyal hizmet müdahalesini biyo-psiko-sosyal bakış açısıyla gerçekleştirme	5
P9	Sosyal hizmet alanları ile ilgili strateji, politika, plan ve program geliştirme	5

Dersin Öğrenim Kazanımları

Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:
No	Öğrenme Çıktıları	Prog. Yet. İlişkisi	Ölçme Yöntemi **
Ö1	Kuramla uygulama arasındaki ilişkiyi kurar.	P.1.1	1,2
Ö2	İnsan ve toplum bilimlerine ait kuramların yanı sıra sosyal hizmet uygulamalarından elde edilen bilgileri sosyal hizmet müdahalelerinde kullanır.	P.1.2	1,2
Ö3	İleri genelci sosyal hizmet perspektifine ilişkin bilgiyi farklı müracaatçı grupları için sosyal hizmet uygulamalarında kullanır.	P.1.3	1,2
Ö4	Seçtiği konu ile ilgili alan yazın taraması yapar ve araştırma desenini planlar.	P.2.2	1,2
Ö5	İleri düzeyde istatistik bilgisiyle nitel ve nicel verilerin analizini yapar.	P.2.3	1,2
Ö6	Sosyal sorunları araştırır ve eleştirel bir şekilde inceler.	P.2.6	1,2
Ö7	Mesleki rollere, ilkelere ve kurallara uygun davranır ve mesleki sınırlara dikkat eder.	P.4.1	1,2
Ö8	Davranış, görünüm ve iletişimde profesyonel bir tavır sergilemede istekli ve gönüllüdür.	P.4.2	1,2
Ö9	Kişisel ve profesyonel değerler arasındaki farkı ayırt eder.	P.4.4	1,2
Ö10	Mesleki uygulamalarında süpervizyonu ve kosültasyonu kullanır.	P.4.5	1,2
Ö11	Farklı sosyo-kültürel özelliklere sahip müracaatçı grupları ile genelci sosyal hizmet uygulamasını bağımsız bir şekilde gerçekleştirir.	P.8.1	1,2
Ö12	Hem bireyler arasındaki hem de birey ve sosyal sistemler arasındaki ilişkiyi inceler ve ilişkilendirir.	P.8.2	1,2
Ö13	Bireyler, aileler, gruplar, örgütler, topluluklar ve toplumla çalışırken etkili sözlü iletişim sergiler ve yazılı iletişimi kullanır.	P.8.3	1,2
Ö14	Risk grupları ile bağlantı kurar.	P.8.4	1,2
Ö15	Yaratıcı ve eleştirel düşünme temelinde mesleki kararları oluşturur.	P.8.5	1,2
Ö16	Müracaatçılara yönelik kurum hizmetlerini planlar, yeni programlar geliştirir.	P.9.1	1,3
Ö17	Çalıştığı kurumun bağlı olduğu mevzuatı yorumlar ve uygulamaya aktarır.	P.9.2	1,3
Ö18	Sosyal refah politikalarının sosyal hizmetlerin sunumunu nasıl etkilediğini değerlendirir.	P.9.3	1,3
** Yazılı Sınav: 1, Sözlü Sınav: 2, Ev Ödevi: 3, Lab./Sınav: 4, Seminer/Sunum: 5, Dönem Ödevi: 6, Uygulama: 7

Dersin Haftalık İçeriği

Hafta	Konu
1	Aile ve ilgili kavramlara giriş. Sosyal Hizmette Aile ve Çocuk Refahı Alanı Aile: Yeni Tanımlar, Yapı ve İşlevleri
1	Çocuk Koruma Sisteminin İlkeleri ve Bileşenleri -Çocuk Refahı Alanında Etik İlkeler
2	Aile kuramları, Ailelerle çalışmada sosyal hizmet uzmanının sahip olması gereken bilgi ve beceriler
3	Ailelerle Genelci Uygulama-Ailede İletişim-Sistem Olarak Aile, Ailede Normlar-Roller-Ailede Güç Dengesi
4	Çocuk tanımı, Çağdaş Çocukluk Anlayışı, Çocuğun Korunması ve Güvenliği
5	Çocuk Refahı Alanı, Çocuğun İyi Olma Hali ve Unsurları
6	Çocuk Koruma Sisteminin İlkeleri ve Bileşenleri -Çocuk Refahı Alanında Etik İlkeler
7	Çocuk ve Ailenin Değerlendirilmesi, Aile Değerlendirmesinde Kullanılan Yöntem ve Araçlar
8	Ara Sınav
9	Aile Yaşam Döngüsü-Ailede Sorunlar
10	Zarar görebilirlik ve Risk altındaki Çocuklar Çocuk Refahı Alanında Ulusal ve Uluslararası Düzenlemeler
11	Türkiye'de Çocuk Koruma Sistemi Aile ve çocuklara Yönelik Hizmetler
12	Dünyada ve Türkiye'de Çocukların Durumu Dezavantajlı ve Risk Altındaki çocuklar Çocuk İhmal ve İstismarı
13	Ailelere yönelik sosyal hizmet uygulamaları, Aile ve Çocuk Sosyal Hizmetinde Temel Danışmanlık Yaklaşımları
14	Genel değerlendirme

Ders Kitabı veya Malzemesi

Kaynaklar	Duyan, V. (2012). Sosyal Hizmet: Temelleri, Yaklaşımları,Müdahale Yöntemleri, Sosyal Hizmet Uzmanları derneği yayın No: 20, Ankara.
	Nazlı, S. (2001). Aile Danışmanlığı. 2. Basım. Ankara: Nobel Dağıtım Yayın.
	Oğuz, V. (2016). Ailede Parçalanma. (Ed.) Gülen Baran. Aile Yaşam Dinamiği içinde. 1. Basım. Ankara: Pelikan Yayıncılık. 147-180.
	Turan, N. (2012). Birey ve Aileler ile Sosyal Hizmet. (Ed. Veli Duyan). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği genel Merkezi Yayınları.
	Yolcuoğlu, İ.G. (2014). Bireylerle, Ailelerle, Gruplarla ve Toplumla Sosyal Hizmet. İstanbul: Nar yayınevi.
	Zastrow, C. (2014). Sosyal Hizmete Giriş. (Çev. Ed.) Durdu Baran Çiftçi. 2. Baskı. Ankara: Nika Yayınevi.
	Uyan Semerci, P. & Erdoğan, E. (2011). Türkiye'de Çocukların Gözünden Çocuğun İyi Olma Hali Alanlarının ve Göstergelerinin Tanımlanması ve Değerlendirilmesi, UNICEF, http://www. unicef. org. tr/files/bilgimerkezi/doc. CWB% 20Indicators% 20through% 20the% 20Eyes% 20of% 20the% 20Children.
	Koşar G. N. Sosyal Hizmetlerde Aile ve Çocuk Refahı Alanı. 2. Baskı. İstanbul: 1992.
	Akbaş, E. ve Atasü Topçuoğlu, R. (2009). Modern Çocukluk Paradigmasının Oluşumu-Eleştirel Bir Değerlendirme. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20 (1), 95-104.
	Baykara Acar, Y. (2012). Çocuk Mağdurlar, Viktimoloji. Atatürk Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi, Polis Akademisi s. 2-18.
	Boyd Webb, N. (2017). Çocuklarla Sosyal Hizmet Uygulaması, Çeviri Editörü: Ercüment Erbay, Nika Yayınevi - 54 1. Baskı Eylül 2017, ANKARA
	Butler, I. Social Work with Children and Families. Jessica Kingsley Publishers, Philadelphia, PA,USA,2004.
	İnce, T. & Yurdakök, K. (2014). Munchausen by prosxy endromu; ağır bir çocuk istismarı formu, Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi. 8(3):165-170.
	Karataş, K. & Baykara Acar, Y. (2011). Aile Destek Hizmetlerinde Kalite Standardı Geliştirme. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 7(26):9-32.
	Kırımsoy, E., Baykara Acar, Y. ve Diğerleri (2013). Çocuk Adalet Sistemi Çalışanları Eğitim Programı, Sosyal Çalışma Görevlileri için Eğitim Kitabı. Adalet Bakanlığı, Türkiye Adalet Akademisi, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, UNICEF Türkiye. Ankara.
	Zeybekoğlu Dündar, Ö. (2016). Değişen ve Değiş(e)meyen Yönleriyle Aile: Yapısı, Türleri, İşlevleri. (Ed.) nurşen Adak. Değişen Toplumda Değişen Aile Sosyolojik Tartışmalar içinde. 2. Baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi.39-64.
	Baran, G. Ve Yurteri Tiryaki, A. (2016). Aile Yaşam Döngüsü. (Ed.) Gülen Baran. Aile Yaşam dinamiği içinde. 1. Basım. Ankara: Pelikan Yayıncılık. 3-32.
	Aktaş, A.M. (2013). Ben ve Ailem. 1. Basım. Konya: Atlas Akademi.

Değerlendirme Yöntemi ve Geçme Kriterleri

Yarıyıl Çalışmaları	Sayısı	Katkı (%)
Ödev	1	20 (%)
Sunum	-	-
Seminer	-	-
Ara Sınavlar	1	30 (%)
Yarıyıl Sonu Sınavı	1	60 (%)
Toplam		110 (%)

AKTS / Çalışma Yükü Tablosu

Etkinlik	Sayı	Süre	Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Hafta Sayısı ve Saati	3	14	42
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, Kütüphane, Pekiştirme)	3	14	42
Ara Sınav	1	14	14
Kısa Sınav	0	0	0
Ödev	2	18	36
Uygulama	0	0	0
Laboratuvar	0	0	0
Proje	0	0	0
Atölye	0	0	0
Sunum/Seminer Hazırlama	2	19	38
Alan Çalışması	2	10	20
Dönem Sonu Sınavı	1	20	20
Diğer	1	13	13
Toplam İş Yükü:			225
Toplam Yük / 30			7,50
Dersin AKTS Kredisi:			8

Ders - Öğrenme Çıktıları İlişkisi

İlişki Düzeyleri
En Düşük	Düşük	Orta	Yüksek	En Yüksek
1	2	3	4	5

#	Öğrenme Çıktıları	P1	P2	P4	P8	P9
Ö1	Kuramla uygulama arasındaki ilişkiyi kurar.	4	-	-	-	-
Ö2	İnsan ve toplum bilimlerine ait kuramların yanı sıra sosyal hizmet uygulamalarından elde edilen bilgileri sosyal hizmet müdahalelerinde kullanır.	4	-	-	-	-
Ö3	İleri genelci sosyal hizmet perspektifine ilişkin bilgiyi farklı müracaatçı grupları için sosyal hizmet uygulamalarında kullanır.	4	-	-	-	-
Ö4	Seçtiği konu ile ilgili alan yazın taraması yapar ve araştırma desenini planlar.	-	4	-	-	-
Ö5	İleri düzeyde istatistik bilgisiyle nitel ve nicel verilerin analizini yapar.	-	4	-	-	-
Ö6	Sosyal sorunları araştırır ve eleştirel bir şekilde inceler.	-	5	-	-	-
Ö7	Mesleki rollere, ilkelere ve kurallara uygun davranır ve mesleki sınırlara dikkat eder.	-	-	4	-	-
Ö8	Davranış, görünüm ve iletişimde profesyonel bir tavır sergilemede istekli ve gönüllüdür.	-	-	4	-	-
Ö9	Kişisel ve profesyonel değerler arasındaki farkı ayırt eder.	-	-	4	-	-
Ö10	Mesleki uygulamalarında süpervizyonu ve kosültasyonu kullanır.	-	-	4	-	-
Ö11	Farklı sosyo-kültürel özelliklere sahip müracaatçı grupları ile genelci sosyal hizmet uygulamasını bağımsız bir şekilde gerçekleştirir.	-	-	-	4	-
Ö12	Hem bireyler arasındaki hem de birey ve sosyal sistemler arasındaki ilişkiyi inceler ve ilişkilendirir.	-	-	-	4	-
Ö13	Bireyler, aileler, gruplar, örgütler, topluluklar ve toplumla çalışırken etkili sözlü iletişim sergiler ve yazılı iletişimi kullanır.	-	-	-	4	-
Ö14	Risk grupları ile bağlantı kurar.	-	-	-	4	-
Ö15	Yaratıcı ve eleştirel düşünme temelinde mesleki kararları oluşturur.	-	-	-	4	-
Ö16	Müracaatçılara yönelik kurum hizmetlerini planlar, yeni programlar geliştirir.	-	-	-	-	5
Ö17	Çalıştığı kurumun bağlı olduğu mevzuatı yorumlar ve uygulamaya aktarır.	-	-	-	-	5
Ö18	Sosyal refah politikalarının sosyal hizmetlerin sunumunu nasıl etkilediğini değerlendirir.	-	-	-	-	5