Geleneksel Türk Sanatları
Dersin Ayrıntıları
KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ
Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi
Geleneksel Türk Sanatları Programı
Ders Bolognaları
Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi
Geleneksel Türk Sanatları Programı
Ders Bolognaları
| Ders Kodu | Ders Adı | Yıl | Dönem | Yarıyıl | T+U+L | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 00541001 | Hat Tasarımı II | 2 | Bahar | 4 | 3+2+0 | 10 | 10 |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Düzeyi | Lisans (TYYÇ: 6. Düzey / QF-EHEA: 1. Düzey / EQF-LLL: 6. Düzey) |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Yöntem ve Teknikler | - |
| Dersin Veriliş Şekli | Yüz Yüze |
| Ön Koşullar | - |
| Dersin Koordinatörü | - |
| Dersi Veren(ler) | Öğr.Gör. Betül ERİKOĞLU |
| Yardımcı(lar) | - |
Dersin İçeriği
İslam yazılarının çeşitleri, ma'kıli yazı, kûfi yazı ve çeşitleri, aklâm-ı sitte hakkında bilgi verilecektir. Sülüs yazı ve kullanıldığı yerler incelenecektir. Asr-ı saâdet'te, dört halife, emeviler ve abbasiler döneminde yazı anlatılacaktır. İbn-i mukle ve takipçileri, ibn-i bevvab ve takipçileri, yakût musta'sımi ve ekolü anlatılarak aralarındaki farklar incelenektir. Büyük Selçuklular, Anadolu Selçukluları ve Beylikler döneminde yazının durumu müzakere edilecektir.
Dersin Amacı
Hat sanatında temel ve yardımcı malzemeleri tanıtmak. Kalem çeşitleri, kalem açma tekniği, mürekkep çeşitleri, is mürekkebi yapma yöntemlerini ve hokka hazırlanışı öğretmek. Kağıt boyama yöntemlerini öğretmek. Aher tekniği ve kağıt yapıştırma usûlünü öğretmek. Kalemtraş ve çeşitleri, mühre ve çeşitlerini tanıtmak. Yazıda satırın önemini anlatmak ve mıstar öğretmek.
Dersin Alan Öğretimini Sağlamaya Yönelik Katkısı
| Temel Meslek Dersleri | X |
| Uzmanlık / Alan Dersleri | X |
| Destek Dersleri | |
| Aktarılabilir Beceri Dersleri | |
| Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri |
Dersin Öğrenim Kazanımlarının Program Kazanımları ile Olan İlişkileri
| İlişki Düzeyleri | ||||
| En Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | En Yüksek |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| # | Program Yeterlilikleri | Düzey |
|---|---|---|
| P1 | P.1. Sanat ve Tasarım Bilgilerini, Geleneksel Türk sanatları içerisinde yer alan Hat, Tezhip, Halı-Kilim, Kalem işi sanatlarında özgün tasarımlar yapabilir ve uygulayabilme becerisi. | 5 |
| P2 | P.2. Tasarım problemlerini oluşturma, değerlendirme ve tasarım sürecini yönetme becerisi. | 5 |
| P3 | P.3. Tasarım disiplini kapsamına giren farklı ölçeklerde tasarımların gerçekleştirilme becerisi. | 4 |
| P5 | P.5. İki boyutlu düşünebilme ve ifadelendirme becerisi. | 3 |
| P6 | P.6. Özgün tasarımlar üretebilme becerisi. | 5 |
Dersin Öğrenim Kazanımları
| Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir: | |||
|---|---|---|---|
| No | Öğrenme Çıktıları | Prog. Yet. İlişkisi | Ölçme Yöntemi ** |
| Ö1 | "Yazı"kavramının madden ve manen önemi hakkında geniş bilgiye ve kültüre sahip olma becerisi | P.1.3 | 1,7 |
| Ö2 | Yazı çeşitlerine ve büyüklüklerine göre kalem hazırlayabilme becerisi. | P.1.4 | 1,7 |
| Ö3 | İslam yazılarının çeşitlerine, özelliklerine ve uygulandıkları alanlara vakıf olma becerisi. | P.1.5 | 1,7 |
| Ö4 | Önemli bir yazıyı büyültme ve kalıp çıkarma usûlüyle farklı ölçüdeki mekanlarda uygulayabilme becerisi. | P.1.6 | 1,7 |
| Ö5 | Hat sanatıyla ilgili kavramlara vakıf olma becerisi. | P.1.7 | 1,7 |
| Ö6 | Hat sanatında meşk (eğitim) usullerini aktarabilme becerisi. | P.2.3 | 7 |
| Ö7 | Kalem ve Kalemtraş çeşitlerini tanıyabilme becerisi. | P.2.4 | 7 |
| Ö8 | Yazı çeşitlerine ve büyüklüklerine göre kalem hazırlayabilme becerisi. | P.2.6 | 7 |
| Ö9 | Hat sanatının madde ve mana yönüyle ilgili yorumlar yapabilme becerisi. | P.3.8 | 7 |
| Ö10 | Yazı ve kalem ilişkisini kurarak yorumlar yapabilme becerisi | P.5.8 | 1 |
| Ö11 | İstif ve tasarım yapma becerisi | P.6.3 | 7 |
| ** Yazılı Sınav: 1, Sözlü Sınav: 2, Ev Ödevi: 3, Lab./Sınav: 4, Seminer/Sunum: 5, Dönem Ödevi: 6, Uygulama: 7 | |||
Dersin Haftalık İçeriği
| Hafta | Konu |
|---|---|
| 1 | Hat Sanatında Temel Malzemeler |
| 2 | Kalem Çeşitleri |
| 3 | Kalem Açma Tekniği |
| 4 | Mürekkep Çeşitleri |
| 5 | İs Mürekkebi Yapma Yöntemleri |
| 6 | Hokka ve Hazırlanışı |
| 7 | Kağıt Boyama Yöntemleri |
| 8 | Kağıt Yapıştırma Usûlü |
| 9 | Kalemtraş ve Çeşitleri |
| 10 | Kalemtraş ve Çeşitleri |
| 11 | Yazıda Satırın Önemi ve Mıstar |
| 12 | Hat Sanatında Yardımcı Malzemeler |
| 13 | Dosya değerlendirmeleri |
| 14 | Dosya değerlendirmeleri |
Ders Kitabı veya Malzemesi
| Kaynaklar | Bayat, Ali Haydar, 2007, Mîzânül-Hatt (Firûz Beye Ait), İslam Tarih, Sanat ve Kültürünü Araştırma vakfı yayınları, İstanbul. Yazır, Kalem Güzeli Serin, Muhittin, 2003, Hat Sanatı ve meşhur Hattatlar,: Kubbealtı Neşriyat. İstanbul. Aslanapa, Oktay, 1955. Diez E., Türk Sanatı, İstanbul Derman, Uğur, 1981. Türk Hat Sanatının Şaheserleri, İstanbul. İnal, İbn-ül Emin Mahmud Kemal, 1970. Son Hattatlar, İstanbul Aslanapa, Oktay, 1955. Diez E., Türk Sanatı, İstanbul Alparslan, Ali 1977.?Mimari Yapıların Yazı Sanatı Bakımından Önemi? Boğaziçi Üniversitesi Dergisi S:4-5. İstanbul. Bayat, Ali Haydar, 2007, Mîzânül-Hatt (Firûz Beye Ait), İslam Tarih, Sanat ve Kültürünü Araştırma vakfı yayınları, İstanbul. Mustakimzade (Süleyman Sadeddin), 1928. Tuhfe-i Hattatin (Neşr. İ. M. K. İnal), İstanbul Aslanapa, Oktay, 1955. Diez E., Türk Sanatı, İstanbul |
Değerlendirme Yöntemi ve Geçme Kriterleri
| Yarıyıl Çalışmaları | Sayısı | Katkı (%) |
|---|---|---|
| Devam | - | - |
| Laboratuvar | - | - |
| Uygulama | - | - |
| Alan Çalışması | - | - |
| Derse Özgü Staj (Varsa) | - | - |
| Ödev | - | - |
| Sunum | - | - |
| Projeler | - | - |
| Seminer | - | - |
| Kısa sınav (Quiz) | - | - |
| Dinleme | - | - |
| Ara Sınavlar | 1 | 40 (%) |
| Yarıyıl Sonu Sınavı | 1 | 60 (%) |
| Toplam | 100 (%) | |
AKTS / Çalışma Yükü Tablosu
| Etkinlik | Sayı | Süre | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Hafta Sayısı ve Saati | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, Kütüphane, Pekiştirme) | 14 | 8 | 112 |
| Ara Sınav | 1 | 15 | 15 |
| Kısa Sınav | 0 | 0 | 0 |
| Ödev | 14 | 5 | 70 |
| Uygulama | 14 | 2 | 28 |
| Laboratuvar | 0 | 0 | 0 |
| Proje | 0 | 0 | 0 |
| Atölye | 0 | 0 | 0 |
| Sunum/Seminer Hazırlama | 0 | 0 | 0 |
| Alan Çalışması | 0 | 0 | 0 |
| Dönem Sonu Sınavı | 1 | 25 | 25 |
| Diğer | 0 | 0 | 0 |
| Toplam İş Yükü: | 292 | ||
| Toplam Yük / 30 | 9,73 | ||
| Dersin AKTS Kredisi: | 10 | ||
Ders - Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| İlişki Düzeyleri | ||||
| En Düşük | Düşük | Orta | Yüksek | En Yüksek |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| # | Öğrenme Çıktıları | P1 | P2 | P3 | P5 | P6 |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ö1 | "Yazı"kavramının madden ve manen önemi hakkında geniş bilgiye ve kültüre sahip olma becerisi | 5 | - | - | - | - |
| Ö2 | Yazı çeşitlerine ve büyüklüklerine göre kalem hazırlayabilme becerisi. | 5 | - | - | - | - |
| Ö3 | İslam yazılarının çeşitlerine, özelliklerine ve uygulandıkları alanlara vakıf olma becerisi. | 5 | - | - | - | - |
| Ö4 | Önemli bir yazıyı büyültme ve kalıp çıkarma usûlüyle farklı ölçüdeki mekanlarda uygulayabilme becerisi. | 5 | - | - | - | - |
| Ö5 | Hat sanatıyla ilgili kavramlara vakıf olma becerisi. | 5 | - | - | - | - |
| Ö6 | Hat sanatında meşk (eğitim) usullerini aktarabilme becerisi. | - | 4 | - | - | - |
| Ö7 | Kalem ve Kalemtraş çeşitlerini tanıyabilme becerisi. | - | 4 | - | - | - |
| Ö8 | Yazı çeşitlerine ve büyüklüklerine göre kalem hazırlayabilme becerisi. | - | 5 | - | - | - |
| Ö9 | Hat sanatının madde ve mana yönüyle ilgili yorumlar yapabilme becerisi. | - | - | 4 | - | - |
| Ö10 | Yazı ve kalem ilişkisini kurarak yorumlar yapabilme becerisi | - | - | - | 3 | - |
| Ö11 | İstif ve tasarım yapma becerisi | - | - | - | - | 4 |