Arapça Mütercim ve Tercümanlık

Ders Kodu	Ders Adı	Yıl	Dönem	Yarıyıl	T+U+L	Kredi	AKTS
04460012	Osmanlıca IV	3	Bahar	6	2+0+0	5	5

Dersin Türü	Seçmeli
Dersin Düzeyi	Lisans (TYYÇ: 6. Düzey / QF-EHEA: 1. Düzey / EQF-LLL: 6. Düzey)
Dersin Dili	Türkçe
Yöntem ve Teknikler	-
Dersin Veriliş Şekli	Yüz Yüze
Ön Koşullar	-
Dersin Koordinatörü	-
Dersi Veren(ler)	-
Yardımcı(lar)	-

Temel Meslek Dersleri
Uzmanlık / Alan Dersleri
Destek Dersleri	X
Aktarılabilir Beceri Dersleri	X
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri

İlişki Düzeyleri
En Düşük	Düşük	Orta	Yüksek	En Yüksek
1	2	3	4	5

#	Program Yeterlilikleri	Düzey
P6	En az iki yabancı dili iyi derecede öğrenme.	5
P8	Bildiği yabancı dillerin kültürlerini iyi şekilde tanıyıp izleme ve iletişimde kültürel farklılıkları bilme.	4

Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:
No	Öğrenme Çıktıları	Prog. Yet. İlişkisi	Ölçme Yöntemi **
Ö1	Öğreneceği yabancı dildeki 4 beceriyi edinebilme.	P.6.1	1
Ö2	Yabancı dildeki metinleri anlayabilme.	P.6.2	1
Ö3	Farklı dil seviyesindeki metinleri çözümleyebilme.	P.6.4	1
Ö4	Kültürün dil üzerindeki etkisini analiz edebilme.	P.8.4	1
** Yazılı Sınav: 1, Sözlü Sınav: 2, Ev Ödevi: 3, Lab./Sınav: 4, Seminer/Sunum: 5, Dönem Ödevi: 6, Uygulama: 7

Hafta	Konu
1	OSMANLICA HARFLER VE ÖZELLİKLERİ Osmanlıcayı oluşturan harflerin Arap alfabesi harfleri olduğu, bu harflere üçü Farsçadan (Pe, Çe, Je), biri Türkçeden (genizden söylenen nûn, nazal nûn) olmak üzere dört harf daha ilave edilerek Osmanlı Türkçesinde kullanıldığı anlatıldı, ders kitabındaki bu harflerin içinde yer aldığı kelimeler incelendi, diğer kelimelerden örnekler verildi, öğrencilerden kelime bulup yamaları istendi, yazdıkları kelimelerin düzeltmeleri yapıldı. Osmanlı Türkçesi Rehberi adlı ders kitabından Sofanın Bana Söyledikleri, Baykuş ile Güvercin, Anneciğim, Bursa'nın Geri Alınması, Leyla Mektebe Başladı, İyi hemşire adlı parçalar sınıfta önce öğretmen, ardından öğrenciler tarafından okundu yanlışlar düzeltildi, bir sonraki derse çalışıp hazırlanmaları için ev ödevi olarak okuma parçaları verildi, gelecek dersin kısa bir tanıtımı yapıldı ve derse hazırlanıp gelmeleri istendi.
2	OSMANLICA TRANSKRİPSİYON SİSTEMİ Osmanlıcada transkripsiyon sistemi anlatıldı, hangi harflerde gerçekleştiği örneklerle izah edildi. Önce içinde, üzerlerinde transkripsiyon uygulanan harflerin yer aldığı kelimeler yazıldı ve transkripsiyonları yapıldı. Daha sonra cümleler verildi ve transkripsiyonları yapıldı. Yeni kelimeler ve cümleler verilerek öğrencilerden traskripsiyonlarını yapmaları istendi. Öğrencilerin yazdıkları kelimelerin kontrolleri yapıldı yanlışlar düzeltildi. Osmanlı Türkçesi Rehberi adlı ders kitabındaki Hüseyin ve Balkan Muharebesi, Köylü Kulübesi, Saime İyi Kalpli Bir Kızdır, Kız Kardeşime adlı Osmanlıca parçalar sınıfta önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu, öğrencilerin yanlışlar düzeltildi. Yardımcı ders kitaplarından bir sonraki ders için ev ödevi olarak okuma parçaları verildi, öğrencilerden gelecek derse hazırlanarak gelmeleri istendi.
3	ZAMİRLER Osmanlıcada kullanılan şahıs ve işaret zamirleri anlatıldı, zamirlerin çekimleri yapıldı, zamirlerin içinde yer aldığı kelimelerden örnekler verildi ve daha sonra kelimeler verilerek öğrencilerden onları zamirlerle kullanmaları istendi, öğrencilerden zamirleri değişik isim türlerinin yerlerine kullanmaları istendi, içlerinde zamirlerin geçtiği kelime cümleler verilerek zamirleri bulmaları istendi. Osmanlı Türkçesi Rehberi adlı ders kitabından Kitap En İyi Arkadaştır, Yağmur, Kuyruk Acısı, Dere, Nadir adlı Osmanlıca metinler sınıfta önce öğretmen tarafından sonra öğrenciler tarafından okundu, öğrencilerin yanlışları düzeltildi. Yardımcı ders kitaplarından okumalarını geliştirmeleri için öğrencilere ev ödevi verildi. Ayrıca bir sonraki derse hazırlayıp getirmeleri için öğrencilere başka ev ödevi verildi. Gelecek dersin kısa bir tanıtımı yapıldı ve yeni derse hazırlanarak gelmeleri istendi
4	İSİMLERDE EKLER Türkçe isimlerin sonlarında kullanılan –e hali, -i hali, -de hali, -den hali gibi ismin hal ekleri anlatıldı, kullanımlarına örnekler verildi, konuyla ilgili değişik kelimeler verilerek onlara hal ekleri eklemeleri istendi. Ayrıca kelimeler verilerek öğrencilerden onları hal ekleri ilave ederek cümlelerde kullanmaları istendi, hal eklerinin yazımıyla ilgili alıştırmalar çözüldü, öğrencilerin yanlışları düzeltildi. Osmanlı Türkçesi Rehberi adlı ders kitabından Keçi Çobanı, Küçük Tavşan, Eski Bir Hatıra, Oğlundan Pederine Mektup adlı Osmanlıca metinler sınıfta önce öğretmen tarafından, ardından öğrenciler tarafından okundu, öğrencilerin okumalarındaki yanlışlar düzeltildi. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili okuma parçaları okumalarını geliştirmeleri için öğrencilere ev ödevi olarak verildi. Ayrıca ders kitabından, bir sonraki derse hazırlanarak gelmeleri için ev ödevi verildi, gelecek dersin kısa bir tanıtımı yapıldı ve yeni derse hazırlanıp gelmeleri istendi.
5	İSİM VE SIFAT TAMLAMALARI Bir ismi diğer bir isme nispet etmek, ait kılmak demek olan isim tamlaması ile bir ismi bir başka isimle nitelemek anlamına gelen sıfat tamlaması anlatıldı, tamlamaların ögelerinin neler olduğu belirtildi, her iki tamlamaya örnekler verildi, örnek verilen tamlamalar üzerinde transkripsiyonları gösterildi. Arapça ve Farsça tamlamaların Osmanlıcadaki kullanımları üzerinde duruldu. Öğrencilere değişik kelimeler verilerek onları isim ve sıfat tamlaması yapmaları istendi, yapılan tamlamaların kontrolleri yapıldı ve yanlışlar düzeltildi Osmanlı Türkçesi Rehberi adlı ders kitabındaki Terkibi İzafi, Terkibi Tavsifi ile ilgili metinlerle Mutallaka adlı metin sınıfta önce öğretmen tarafında, ardından öğrenciler tarafından okundu, yanlışlar düzeltildi, Yardımcı ders kitaplarındaki metinler ev ödevi olarak verildi. Ayrıca bir sonraki derse hazırlanıp gelmeleri için başka ev ödevi verildi. Bir sonraki dersin kısa bir tanıtımı yapıldı ve öğrencilerden yeni derse hazırlanıp gelmeleri söylendi.
6	OSMANLICADA ARAPÇA VE FARSÇA UNSURLAR Osmanlıcada kullanılan Arapça ve Farsça kelime ve terkipleri tanıma yolları, Osmanlıca telaffuzları ve anlamları, her iki dile özgü harfler, harflerin okunuşlarında kullanılan harekeler ( üstün, esre, ötre, iki üstün, iki esre, iki ötre, cezm ve şedde) harfler üzerinde gösterildi üzerinde uygulamalar yapıldı, ayrıca kelimeler üzerinde de uygulamalar yapıldı, Osmanlıca kelimelerde hareke konulmadığından kelimelerin, cümlelerin ve metinlerin harekesiz şekilde okuyabilmeleri için öğrencilere uygulamalar yaptırıldı, metinler okutuldu. Öte yandan Arapçada illet harfleri adı verilen elif, vâv ve yâ harflerinin Osmanlıcadaki kullanımları ve fonksiyonları üzerinde duruldu, örnekler verildi. Osmanlı Türkçesi Rehberi adlı ders kitabından Çölde bir İstanbul Kızı I,II, III, IV adlı parçalar sınıfta önce öğretmen, ardından öğrenciler tarafından okundu, yanlışlar düzeltildi, metinde feçen Arapça ve Farsça kökenli kelimelerin traskripsiyonları yapıldı. Bir sonraki derse hazırlayıp getirmeleri için öğrencilere ev ödevi verildi.
7	MASTARLAR VE FİİL ÇEKİMLERİ Osmanlıcada mastarlar ve mastar yapılarında gelen kelimelerin geliş şekilleri ve çekimleri üzerinde duruldu, fiillerden nasıl oluşturuldukları ve mastar ekleri açıklandı Fiillerin zamanları olan geçmiş zaman (-di, dı…), mişli geçmiş zaman (-miş, mış…), şimdiki zaman (-yor…), gelecek zaman (-ecek, acak…) ve geniş zaman (-ir, ır…) yapılarının Osmanlıcadaki kullanımları ayrı ayrı anlatıldı, her birine örnekler verildi. Öğrencilere fiiller verilerek onlardan mastar oluşturmaları ve yukarıda belirtilen zamanlarını çekmeleri istendi. Ayrıca istek ve emir kiplerinin yazılışları ve kullanılışları da izah edildi. Osmanlıca Türkçesi Rehberi adlı ders kitabından Nutuk'tan, Bir Dağ Muharebesi, Lüleci Yekta Efendi adlı metinler sınıfta önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu öğrencilerin yanlışları düzeltildi, Yardımcı ders kitaplarından konuyla ilgili metinler ev ödevi olarak verildi. Ayrıca bir sonraki derse hazırlayıp getirmeleri için öğrencilere başka ev ödevi verildi. Gelecek dersin kısa bir tanıtımı yapıldı ve derse hazırlanıp gelmeleri istendi.
8	MÜCERRET VE MEZİT FİİLLERİN MASTALARININ OLUŞUMLARI Aslı Arapça olup Osmanlıcada kullanılan mücerret (aslı üç harfli veya dört harfli olan fiillerle) mezit (aslı üç harfli veya dört harfli olan fiillere harf/harfler eklenerek oluşturulan mezit fiillerin) mastarlarının hangi kalıplarda (vezinlerde) geldikleri fiillerden ve mastarlarından örnekler verilerek açıklanmıştır. Sınıfta öğrencilere fiiller verilerek onların mastarlarını bulmaları ve hangi kalıplarda (vezinlerde) olduklarını belirtmeleri istenmiştir. Ayrıca okunan metinlerde geçen mastarları ve onların hangi fiillerden türediklerini bulmaları söylenmiştir. Osmanlıca Türkçesi Rehberi adlı ders kitabından Kara Çelebi Zâde Abdulaziz Efendi ve Ulemaya Dair Osmanlıca Metinler sınıfta öğrenciler tarafından okundu yanlışlar düzeltildi, bir sonraki derse hazırlayıp getirmeleri için öğrencilere ev ödevi verildi, yardımcı kitaplardan Osmanlıca metinler verilerek okumalarını geliştirmeleri istendi. Bir sonraki dersin kısa bir tanıtımı yapıldı ve derse hazırlanarak gelmeleri istendi.
9	OSMANLICA TEMEL YAZIM KURALLARI Bu derste temel yazım kuralları anlatılmış, Türkçe kelimelerin yazılmasını içeren ana prensipler ele alınmıştır. Ele alınan konular, kelimenin köklerinin yazılışı, kelimelere ilave edilen eklerin yazılış kuralları ve kelimelerin eklerle birlikte yazılışları, okunuşları ve anlamları, Türkçe ünlülerin yazılışındaki bazı ayrıntılarla kalın ve ince okunan harfler üzerinde durulmuştur. Konuyla ilgili metinler sınıfta önce öğretmen tarafından sonra öğrenciler tarafından okunmuş, öğrencilerin yanlışları düzeltilmiştir. Metinlerin alıştırmaları sınıfta öğrenciler tarafından çözülmüş, çözülen alıştırmaların kontrolleri yapılmış ve yanlışlar tashih edilmiştir. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinler, öğrencilerin okumalarını geliştirmeleri için evde okunmak üzere ev ödevi olarak verilmiştir. Ayrıca ders kitabındaki alıştırmalardan bazıları, evde yapılıp getirilmek üzere ev ödevi olarak verilmiştir. Bir sonraki dersin kısaca bir tanıtımı yapılmış ve öğrencilere gelecek derse hazırlanarak gelmeleri söylenmiştir.
10	FİİL ZAMANLARINDA OLUMSUZLUK Arapçadan Osmanlıcaya geçen fiiller önce zamanlarına göre ele alınmış sonra zamanlardaki olumsuzluk konusu üzerinde durulmuştur. Buna göre geçmiş, gelecek, şimdiki ve geniş zamandaki olumsuzlukların nasıl yapıldıkları örneklerle anlatılmıştır. Daha sonra öğrencilere bazı fiiller verilerek onları olumsuz yapmaları istenmiştir. Yazılan kontrol edilmiş yanlışlar düzeltilmiştir. Ders kitabındaki konuyla ilgili parçalar okunmuş, parçalarda geçen filler belirlenmiş ve öğrencilerden onları olumsuz hale getirmeleri istenmiştir. Kitapta verilen örnek fiiller incelenmiş ve olumsuz yapılarının nasıl oluştukları anlatılmıştır. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinler, öğrencilerin okumalarını ilerletmeleri için evde okunmak üzere ev ödevi olarak verilmiştir. Ayrıca ders kitabındaki bazı alıştırmalar evde çözülüp getirilmek üzere ev ödevi olarak verilmiştir. Bir sonraki dersin kısa bir tanıtımı yapılmış ve öğrencilerden, gelecek derse hazırlık yaparak gelmeleri istenmiştir
11	KEF HARFİNİN FARKLI SESLER İÇİN KULLANILIŞI Kef (? ) harfi Türkçedeki K, G, Ğ ünsüz harfleri yerine kullanıldığına dair açıklamalarda bulunuldu, örnek kelimelerle konunun izahı yapıldı, her birinin kullanıldığı yerlerle ilgili örnek kelimeler incelendi. Konuyu içeren metinler sınıfta önce öğretmen tarafından sonra öğrenciler tarafından okundu, metinlerde geçen kef harflerinin hangi harf (K, G, Ğ) karşılığında kullanıldıkları açıklandı. Metinlerle ilgili bazı alıştırmalar sınıfta öğrenciler tarafından çözüldü, alıştırmaların kontrolleri yapıldı, yanlışlar düzeltildi. Diğer alıştırmalar bir sonraki derse yapılıp hazır edilmek üzere v ödevi olarak verildi. Yardımcı ders kitaplarındaki metinler, öğrencilerin okumalarını geliştirmesi için ev ödevi olarak verildi. Bir sonraki dersin kısaca bir tanıtımı yapıldı, öğrencilerden, ödevlerini yapmaları ve gelecek derse hazırlanarak gelmeleri istendi.
12	OSMANLICA METİN OKUMALARI Ders kitabındaki okunmamış metinlerden bazıları sınıfta önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu, öğrencilerin okumalarındaki yanlışlar düzeltildi. Metinlerden sonraki alıştırmaların bazıları sınıfta öğrenciler tarafından çözüldü, çözülen alıştırmaların kontrolleri yapılarak yanlışlar düzeltildi. Kalan alıştırmalar evde yapılıp hazır edilmek üzere öğrencilere ev ödevi olarak verildi. Yardımcı ders kitaplarındaki metinlerden bazıları sınıfta öğrencilere okutturuldu, metinlerde geçen bazı Osmanlıca dilbilgisi kuralları ile ilgili sorular soruldu, anlaşılmayan kurallar tekrar anlatıldı, ders kitaplarından ve başka kitaplardan ilgili konular örneklerle izah edildi. Öğrencilerin Osmanlıca metin okumalarını geliştirmeleri için okunmasında güçlük yaşanan metinlerin birkaç kere okunması sağlandı. Evde okumaları ve bir sonraki derse hazırlıklı gelmeleri için ev ödevi olarak metin okumalarından ödevler verildi.
13	OSMANLICA METİN OKUMALARI Ders kitabındaki okunmamış metinlerden bazıları seçilerek sınıfta önce öğretmen tarafından, ardından öğrenciler tarafından okundu, öğrencilerin okumalarındaki hatalar düzeltildi. Metinlerde geçen dilbilgisi kuralları hakkında açıklamalarda bulunuldu, bazı kuralların tekrarları yapıldı. Metinlerden sonra gelen alıştırmalardan bazıları sınıfta çözüldü, çözülen alıştırmaların kontrolleri yapıldı ve yanlışlar düzeltildi. Kalan alıştırmalar öğrencilere ev ödevi olarak verildi. Yardımcı ders kitaplarındaki metinlerden bazıları seçilerek sınıfta okundu, metinlerde geçen kurallar açıklandı. Alıştırmalar öğrencilere çözdürüldü ve kontrolleri yapıldı. Öğrencilerin, Osmanlıca metin okumalarını geliştirmeleri amacıyla evde okumaları ve hazırlık yapmaları için ev ödevi olarak metinler verildi. Gelecek derste okunacak metinler seçildi ve öğrencilere hazırlanarak gelmeleri söylendi.
14	OSMANLICA METİN OKUMALARI Ders kitabından seçilen metinler önce öğretmen tarafından, sonra öğrenciler tarafından sınıfta okundu, öğrencilerin okumalarındaki hatalar düzeltildi. Metinlerde geçen dilbilgisi kurallar hakkında açıklamalarda bulunuldu. Metinlerden sonraki alıştırmalardan bazıları sınıfta öğrenciler tarafından çözüldü, yanlışlar düzeltildi. Kalan alıştırmalar, evde yapmaları üzere öğrencilere ev ödevi olarak verildi. Ayrıca bazı önemli kuralları tekrar etmeleri istendi. Yardımcı ders kitaplarında önceki hafta belirlenen metinler sınıfta öğrenciler tarafından okundu, hataları düzeltildi. Okunmasında güçlük çekilen metinlerin tekrarlanarak birkaç kere okunması sağlandı. Son ders olduğu için ev ödevi verilmediğinden öğrencilere bol bol Osmanlıca metin okumaları tavsiyesinde bulunuldu. Öğrencilerle vedalaşıldı ve kendilerine sınavlarında başarılar dilendi.

Kaynaklar	Osmanlı Türkçesi Metinleri, Yazar: Prof. Dr. Faruk K. Timurtaş.
	Osmanlı Türkçesi Rehberi (Yazar: Orhan Sakin)
	Osmanlıca Dersleri, Yazar: Dr. Refet Yalçın Balata
	Osmanlıca Sarf ve Nahiv Dersleri. Yazar: el-Hâc Hâfız Ali

Yarıyıl Çalışmaları	Sayısı	Katkı (%)
Devam	-	-
Laboratuvar	-	-
Uygulama	-	-
Alan Çalışması	-	-
Derse Özgü Staj (Varsa)	-	-
Ödev	-	-
Sunum	-	-
Projeler	-	-
Kısa sınav (Quiz)	-	-
Dinleme	-	-
Ara Sınavlar	1	40 (%)
Yarıyıl Sonu Sınavı	1	60 (%)
Toplam		100 (%)

Etkinlik	Sayı	Süre	Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Hafta Sayısı ve Saati	14	2	28
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, Kütüphane, Pekiştirme)	14	3	42
Ara Sınav	1	6	6
Kısa Sınav	0	0	0
Ödev	0	0	0
Uygulama	0	0	0
Laboratuvar	0	0	0
Proje	0	0	0
Atölye	0	0	0
Sunum/Seminer Hazırlama	0	0	0
Alan Çalışması	0	0	0
Dönem Sonu Sınavı	1	8	8
Diğer	0	0	0
Toplam İş Yükü:			84
Toplam Yük / 30			2,80
Dersin AKTS Kredisi:			3

İlişki Düzeyleri
En Düşük	Düşük	Orta	Yüksek	En Yüksek
1	2	3	4	5

#	Öğrenme Çıktıları	P6	P8
Ö1	Öğreneceği yabancı dildeki 4 beceriyi edinebilme.	5	-
Ö2	Yabancı dildeki metinleri anlayabilme.	5	-
Ö3	Farklı dil seviyesindeki metinleri çözümleyebilme.	5	-
Ö4	Kültürün dil üzerindeki etkisini analiz edebilme.	-	4