Arapça Mütercim ve Tercümanlık

Ders Kodu	Ders Adı	Yıl	Dönem	Yarıyıl	T+U+L	Kredi	AKTS
04450011	Osmanlıca III	3	Güz	5	2+0+0	5	5

Dersin Türü	Seçmeli
Dersin Düzeyi	Lisans (TYYÇ: 6. Düzey / QF-EHEA: 1. Düzey / EQF-LLL: 6. Düzey)
Dersin Dili	Türkçe
Yöntem ve Teknikler	-
Dersin Veriliş Şekli	Yüz Yüze
Ön Koşullar	-
Dersin Koordinatörü	-
Dersi Veren(ler)	Prof. Dr. Mahmut KAFES
Yardımcı(lar)	-

Adı Soyadı	Oda No.	E-Posta Adresi	Dahili	Görüşme Saatleri
Prof. Dr. Mahmut KAFES	-	[email protected]

Temel Meslek Dersleri
Uzmanlık / Alan Dersleri
Destek Dersleri	X
Aktarılabilir Beceri Dersleri	X
Beşeri, İletişim ve Yönetim Becerileri Dersleri

İlişki Düzeyleri
En Düşük	Düşük	Orta	Yüksek	En Yüksek
1	2	3	4	5

#	Program Yeterlilikleri	Düzey
P6	En az iki yabancı dili iyi derecede öğrenme.	5
P8	Bildiği yabancı dillerin kültürlerini iyi şekilde tanıyıp izleme ve iletişimde kültürel farklılıkları bilme.	4

Bu dersin başarılı bir şekilde tamamlanmasıyla öğrenciler şunları yapabileceklerdir:
No	Öğrenme Çıktıları	Prog. Yet. İlişkisi	Ölçme Yöntemi **
Ö1	Öğreneceği yabancı dildeki 4 beceriyi edinebilme.	P.6.1	1
Ö2	Yabancı dildeki metinleri anlayabilme.	P.6.2	1
Ö3	Farklı dil seviyesindeki metinleri çözümleyebilme.	P.6.4	1
Ö4	Kültürün dil üzerindeki etkisini analiz edebilme.	P.8.4	1
** Yazılı Sınav: 1, Sözlü Sınav: 2, Ev Ödevi: 3, Lab./Sınav: 4, Seminer/Sunum: 5, Dönem Ödevi: 6, Uygulama: 7

Hafta	Konu
1	SARF VE NAHVİN TARİFİ el-Hâc Hâfız Ali tarafından yazılan Osmanlıca Sarf ve Nahiv Dersleri adlı kitabın ilk dersi olan sarf ve nahvin tarifini içeren ilk metin sınıfta öğrenciler tarafından okundu, yanlışlar düzeltildi, metinle ilgili sorular cevaplandırıldı. Ayrıca sarf ve nahiv sözcüklerinin tarifleri yapıldı, içerdikleri konular hakkında bilgiler verildi, kullanıldıkları yerler ve dildeki önemi belirtildi. Osmanlıca nahiv ve sarf konuları ile Arapça nahiv ve sarf konularının karşılaştırmaları yapıldı, aralarındaki benzerlikler ve farklar açıklandı. Ders kitabındaki okuma metinleri sınıfta öğrenciler tarafından okundu, yanlışları düzeltildi, okuma metni ile ilgili sorular cevaplandırıldı, bir sonraki dersin konusu ve içeriği hakkında kısa bilgiler verildi. Yardımcı Osmanlıca ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinleri okumaları tavsiye edildi. Öğrencilere evlerinde yapıp bir sonraki derse hazır etmek üzere ev ödevi verildi, yeni derse hazırlanıp gelmeleri söylendi.
2	OSMANLICADA HARFLER Harfler başlığını taşıyan dördüncü metinle ilgili parça sınıfta öğrenciler tarafından okundu, yanlışlar düzeltildi. Parçada, Osmanlı Türkçesinde kullanılan harflerin kısımları ve kullanıldığı yerler ele alındı. Parça ile ilgili alıştırmalar çözüldü, imla metni sınıfta öğrencilere yazdırıldı, öğrencilerin yazdıkları imla metinleri kontrol edilerek tashihleri yapıldı, okuma metni öğrenciler tarafından okundu metinle ilgili alıştırmalar çözüldü. Osmanlıcadaki P, Ç, J ve kef-i Fârisi adıyla bilinen harflerin Farsçadan Osmanlıcaya geçtiği anlatıldı, kullanımları hakkında bilgiler verildi, içinde bu harflerin bulunduğu kelimelerden örnekler verildi, imla metni sınıfta öğrencilere yazdırıldı, yanlışlar düzeltildi. Huruf-u hareke ve huruf-u mebani olarak bilinen harfler üzerinde duruldu; nerelerde, nasıl ve hangi amaçla kullanıldıkları anlatıldı. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinlerin evde okunması tavsiyesinde bulunuldu. Ders kitabındaki metinlerin bir kısmı bir sonraki derse evde yapılıp hazır edilmek üzere öğrencilere ev ödevi olarak verildi ve yeni dersin kısa bir tanıtımı yapıldı, gelecek derse hazırlanarak gelmeleri söylendi.
3	OSMANLICADA SESLER Ders kitabındaki Sesler başlığını taşıyan metin sınıfta öğrenciler tarafından okundu, yanlışlar düzeltildi, metnin içeriği hakkında öğrencilere bilgi verildi, metinle ilgili alıştırmalar çözüldü, yanlışların tashihleri yapıldı. İmla metni sınıftaki öğrencilere yazdırıldı, okuma metni sınıfta bulunan öğrencilere birkaç defa okutturuldu, yanlışlar düzeltildi. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinleri evde okumaları ve okumalarını geliştirmeleri tavsiyesinde bulunuldu. Özellikle metinlerde geçen huruf-u harekelerin işlevlerine dikkat etmeleri istendi. Huruf-u hareke Osmanlıca kelimelerin okunmasını sağlayan sesleri içeren haflerdir. Telaffuzlarını geliştirmeleri için Osmanlıca harflerin okunuşlarını sık sık tekrar etmeleri istendi. Sınıfta okunan metinlerin evde tekrar yazılıp okunması ev ödevi olarak verildi, bir sonraki dersle ilgili kısa bir bilgi verildi, gelecek derse hazırlanarak gelmeleri söylendi.
4	OSMANLICADA HECELER Osmanlıcada hecelerin neler olduğu ve öğrenilmesinin yararları üzerinde duruldu. Kelimelerde örnekler verilerek heceler konusu anlatıldı. Heceler başlığını taşıyan metin sınıfta öğrenciler tarafından birkaç defa okundu, yanlışlar düzeltildi alıştırmalar çözüldü. imlaya dair metinler sınıftaki öğrencilere yazdırıldı, yazılan metinlerin kontrolleri yapılarak yanlışların tashihleri yapıldı. Okuma metni sınıfta birden fazla öğrenci tarafından okundu, yanlışlar okumalar düzeltildi. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinlerden biri örnek teşkil etmesi amacıyla öğretmen tarafından okundu ve okunan metni öğrencilerin dikkatle dinlemeleri istendi. Öğrencilerin, Osmanlıca okuma ve yazmalarını geliştirmeleri için okuma ve yazma metinlerini evde tekrar tekrar okuyup yazmaları istendi. Yardımcı ders kitaplarında konuyla ilgili okunmayan metinlerin evde okunması tavsiyesinde bulunuldu. Bir sonraki dersin kısa bir tanıtımı yapıldı, evde yapıp bir sonraki derse hazır etmeleri için ev ödevi verildi.
5	HEMZENİN YAZILIŞI Önce hemzenin başta, ortada ve müstakil olarak yazılış şekilleri ve kuralları örneklerle anlatıldı sonra hemzenin yazılışı ile ilgili metin sınıfta öğrenciler tarafından birkaç defa okundu, yanlışlar düzeltildi, anlamı verildi, metinle ilgili alıştırmalar sınıfta çözüldü, tashihleri yapıldı. Okuma metni önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu, öğrencilerin yanlışları düzeltildi. Söz konusu metinleri daha hızlı ve yanlışsız okuyabilmeleri için öğrencilere ev ödevi olarak evde birkaç kere okumaları söylendi. İmla/yazma metni sınıftaki öğrenciler tarafından yazıldı, yazılanların tashihleri yapıldı, öğrencilerin Osmanlıca imlalarını geliştirebilmeleri için metin ev ödevi olarak öğrencilere verildi. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinler üzerinde çalışıp okumalarını geliştirmeleri istendi. Bir sonraki dersin kısa bir tanıtımı yapıldı, konuya hazırlanıp gelmeleri istendi.
6	HAREKE, TENVİN, ŞEDDE Arapçada olduğu gibi Osmanlıcada harfleri okutan ve Türkçede sesli harflerin karşılığı olan harekeler ve harekelere n sesi veren tenvin işaretleri ele alındı, kuralları anlatıldı, harflerin neresine konulduğu örneklerle açıklandı. Hareke ve diğer işaretlerin kullanımlarıyla ilgili örnekler verildi, işaretler kelimeler üzerinde gösterildi ve hangi sesleri verdikleri anlatıldı. Kitaptaki metinler sınıfta önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu, öğrencilerin yanlışları düzeltildi. Konuyla ilgili alıştırmalar çözüldü, yanlışların düzeltmeleri yapıldı. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinler okumalarını geliştirmeleri için ev ödevi olarak verildi, Ayrıca öğrencilere, evde yapıp bir sonraki derse hazır etmeleri için ev ödevleri verildi. Bir sonraki dersin kısaca bir tanıtımı yapıldı, bir sonraki derse hazırlanıp gelmeleri istendi.
7	NOKTALAMA İŞARETLERİ Türkçede olduğu gibi Osmanlıcada da bir kısım noktalama işaretleri kullanılmaktadır. Bu dile de aynı noktalama işaretleri kullanılmaktadır. Osmanlıcada kullanılan noktalama işaretleri virgül (,), nokta (.), noktalı virgül (;), İki nokta üst üste (:), tire (-), soru işareti (?), Parantez ( ), apostrof (‘), inceltme işareti (^) olup bu işaretler kullanıldığı yerlere örnekler verilerek anlatıldı, cümleler üzerinde uygulamaları yapıldı. Kitapta bu konuyu içeren metin önce öğretmen, sonra öğrenciler tarafından sınıfta okunarak izahı yapıldı. Diğer okuma metinleri birkaç defa okunduktan sonra alıştırmaları çözüldü, yanlışlar düzeltildi, Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinler okumalarını ilerletmeleri için öğrencilere ev ödevi olarak verildi. Bir sonraki derse yapıp hazır etmeleri için ayrıca ev ödevi verildi ve gelecek dersin kısa bir tanıtımı yapıldı, gelecek derse hazırlanıp gelmeleri istendi.
8	OSMANLICADA KELİMELER Osmanlıcada kelimenin tarifi yapıldı türleri belirtildi. Ders kitabında geçen kelimeler anlatıldı ve sabah dersleri başlığını taşıyan parçalar sınıfta önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu yanlışlar düzeltildi, metinlerin altlarında verilen sorular öğrenciler tarafından cevaplandırıldı, imla metni öğrencilere yazdırıldı, yazılanların kontrolleri ve tashihleri yapıldı, yanlış imlalar düzeltildi, okuma metni birkaç defa tekrarlanarak okundu. Kelimeler başlığını taşıyan metinde geçen kelimeler ve türleri tahtaya yazıldı ve onlar hakkında açıklamalarda bulunuldu. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinlerin evde okunması istendi, ev ödevi olarak ders kitabında okunan metinlerin evde tekrar okunması ve imla metinlerinin tekrar yazılması söylendi. Bir sonraki dersin konusu ve içeriği hakkında kısa bir bilgiler verildi, hazırlanıp gelmeleri istendi.
9	KELİMELERİN ÇEŞİTLERİ Kelimelerin çeşitleri isim fiil ve harf olarak ele alındı, her birinin tarifi yapıldı, kullanıldığı yerler anlatıldı, kitaptan örnekler verildi. Ders kitabındaki konuyla ilgili okuma metinleri önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu, öğrencilerin yanlışları düzeltildi. Konuyla ilgili alıştırmalar çözüldü, yanlışların tashihleri yapıldı. Diğer okuma metinleri sınıfta öğrenciler tarafından okundu, söz konusu metinlerin alıştırmaları çözüldü, yanlışlar düzeltildi, imla metni sınıfta öğrencilere yazdırıldı ve kontrolleri yapıldı. Okumalarını geliştirmeleri amacıyla öğrencilere yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinlerin evde okunması söylendi. Gelecek derse yapıp hazır etmeleri için ev ödevi verildi, gelecek dersin kısa bir açıklaması yapıldı, bir sonraki konuya hazırlanıp gelmeleri istendi.
10	İSMİN TÜRLERİ I İsmin tarifi yapıldı, cins ve has (özel) isimlerle mürekkep (bileşik) ve ayrı olarak yazılan isimler tek tek ele alındı, her birinin tarifi yapıldı, örneklerle açıklandı, kullanıldığı yerlere dair örnekler verildi, kitapta belirtilen isim türleri incelendi, konuyla ilgili alıştırmalar çözüldü, çözülen alıştırmaların kontrolleri yapıldı, yanlışlar düzeltildi. Okuma metni sınıfta önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu, yanlış okumalar düzeltildi, metinde geçen isimler ve türleri belirlendi, metinle ilgili alıştırmalar çözüldü, yapılan yanlışlar düzeltildi. İmla metni sınıfta öğrencilere yazdırıldı ve kontrolleri yapıldı. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinlerin evde okunması ve alıştırmalarının çözülmesi istendi. Bir sonraki derse yapıp hazır edilmek üzere öğrencilere ev ödevi verildi. Gelecek dersin kısa bir tanıtımı yapıldı, derse hazırlanıp gelmeleri istendi.
11	İSMİN TÜRLERİ II İsmin bir başka türü olan ve isimlerde keyfiyet adı verilen müzekker (eril) ve müennes (dişil) ile kemiyet adı verilen müfred (tekil), tesniye (ikil) ve cemi (çoğul) olarak isimlerdeki bir başka taksim ele alındı, her birinin ayrı ayrı tarifi yapıldı, örnekler verildi, kullanımları hakkında bilgiler verildi, aralarındaki farklar izah edildi, kitaptaki örnekler incelendi. Konuyla ilgili okuma metni sınıfta önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu, metnin içinde geçen eril, dişil, tekil, ikil ve çoğul isimler belirlendi, tekillerin nasıl ikil ve çoğul yapıldıkları, erillerden ise dişil yapılabilenler uygulamaları olarak anlatıldı. İmla metni sınıfta öğrencilere yazdırıldı yanlışları düzeltildi. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinler evde okunmak üzere ev ödevi olarak verildi. Ayrıca ders kitabındaki alıştırmalar sınıfta öğrenciler tarafından çözüldü yanlışlar düzeltildi. Bir Sonraki derse yapıp getirilmeleri için öğrencilere ev ödevi verildi, gelecek dersin kısa bir tanıtımı yapıldı gelecek derse hazırlanarak gelmeleri söylendi.
12	İSİM VE SIFAT TAMLAMALARI İsim ve sıfat tamlamaları ayrı ayrı ele alındı tarifleri yapıldı, tamlamaları oluşturan unsurlar açıklandı, oluşumları konusunda örneklerle birlikte bilgiler verildi, kısımları ve fonksiyonları anlatıldı, kitaptaki her iki tamlama ilgili örnekler incelendi, değişik isimler verilerek öğrencilerden onları isim ve sıfat tamlaması yapmaları istendi, yazılanlar kontrol edildi yanlışlar düzeltildi. Kitaptaki alıştırmalar çözüldü, konuyla ilgili metinler sınıfta önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu, metinlerde geçen isim ve sıfat tamlamaları belirlendi, yeni kelimeler verilerek öğrencilerden onları isim ve sıfat tamlaması yapmaları istendi. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinler evde okunmak üzere ev ödevi olarak verildi. Bir sonraki derse yapıp getirmeleri için öğrencilere ev ödevi verildi, gelecek ders hakkında kısa bir bilgi verildi ve derse hazırlanıp gelmeleri söylendi.
13	İŞARET İSİMLERİ VE ZAMİRLER İşaret isimleri ve sıfatları ile zamirler ayrı ayrı ele alındı her birinin tarifi yapıldı, örneklerle anlatıldı, ayrı ayrı kısımları üzerinde durularak örneklerle izahları yapıldı, kitaptaki örnekler incelendi, konuyla ilgili alıştırmalar öğrenciler tarafından çözüldü, yanlışların tashihleri yapıldı. Her iki konuyla ilgili metinler sınıfta önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu, metinlerde geçen işaret isimleri, işaret zamirleri ve zamirler belirlendi, çeşitleri hakkında bilgiler verildi. İşaret isimleri ve zamirlerin kullanıldığı yerlerle ilgili örnekler verildi ve alıştırmalar yapıldı, yapılan yanlışlar düzeltildi. Yardımcı ders kitaplarındaki konularla ilgili metinler bir sonraki derse çalışılmak ve okumayı ilerletmek amacıyla ev ödevi olarak verildi. Ayrıca bir sonraki derse yapıp hazır edilmek üzere öğrencilere ev ödevi verildi, gelecek dersle ilgili kısa bir tanıtım yapıldı ve derse hazırlanıp gelmeleri istendi.
14	FİİLLER VE KISIMLARI Önce fiilin tarifi yapıldı, cümle içindeki işlevi anlatıldı daha sonra mazi (geçmiş zaman), muzari (şimdiki ve geniş zaman) ve emir olmak kısımları üzerinde duruldu, her bir kısmın tarifi yapıldı, örnekler verildi, kitaptaki örnekler incelendi, alıştırmalar öğrenciler tarafından çözüldü, öğrencilerin yanlışları düzeltildi. Kitaptaki, fiilleri konu alan metin sınıfta önce öğretmen sonra öğrenciler tarafından okundu, yanlış okumalar düzeltildi, metnin içinde geçen fiiller türleriyle beraber belirlendi, yeni fiiller verilerek öğrencilerden anlamlarını ve türlerini belirtmeleri istendi. Yardımcı ders kitaplarındaki konuyla ilgili metinler okumayı ilerletmek amacıyla evde okunmak üzere ev ödevi olarak verildi. Bir sonraki derse yapıp getirilmek üzere ders kitabındaki alıştırmalar ev ödevi olarak verildi, gelecek dersin kısa bir tanıtımı yapıldı, öğrencilere yeni dersi hazırlayıp gelmeleri söylendi

Kaynaklar	Osmanlı Türkçesi Metinleri, Yazar: Prof. Dr. Faruk K. Timurtaş
	Osmanlı Türkçesi Rehberi Yazar: Orhan SAKİN.
	Osmanlıca adlı aylık periyodik dergi.
	Osmanlıca Dersleri, Yazar: Dr. Refet Yalçın Balata
	Osmanlıca Sarf ve Nahiv Dersleri. Yazar: el-Hâc Hâfız Ali
	Yavrumun Elifbası, Komisyon, İstanbul 1927

Yarıyıl Çalışmaları	Sayısı	Katkı (%)
Devam	-	-
Laboratuvar	-	-
Uygulama	-	-
Alan Çalışması	-	-
Derse Özgü Staj (Varsa)	-	-
Ödev	-	-
Sunum	-	-
Projeler	-	-
Kısa sınav (Quiz)	-	-
Dinleme	-	-
Ara Sınavlar	1	40 (%)
Yarıyıl Sonu Sınavı	1	60 (%)
Toplam		100 (%)

Etkinlik	Sayı	Süre	Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Hafta Sayısı ve Saati	14	2	28
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, Kütüphane, Pekiştirme)	14	6	84
Ara Sınav	1	12	12
Kısa Sınav	0	0	0
Ödev	0	0	0
Uygulama	0	0	0
Laboratuvar	0	0	0
Proje	0	0	0
Atölye	0	0	0
Sunum/Seminer Hazırlama	0	0	0
Alan Çalışması	0	0	0
Dönem Sonu Sınavı	1	15	15
Diğer	0	0	0
Toplam İş Yükü:			139
Toplam Yük / 30			4,63
Dersin AKTS Kredisi:			5

İlişki Düzeyleri
En Düşük	Düşük	Orta	Yüksek	En Yüksek
1	2	3	4	5

#	Öğrenme Çıktıları	P6	P8
Ö1	Öğreneceği yabancı dildeki 4 beceriyi edinebilme.	5	-
Ö2	Yabancı dildeki metinleri anlayabilme.	5	-
Ö3	Farklı dil seviyesindeki metinleri çözümleyebilme.	5	-
Ö4	Kültürün dil üzerindeki etkisini analiz edebilme.	-	4